İşitme testleri

Çevrenizdekileri duymakta veya anlamakta zorlanıyorsanız, işitme kaybınız olabilir. İşitme kaybı zaman içerisinde oluşabilir ve bu durumu hemen fark edemeyebileceğiniz için tedavide gecikmeye neden olabilir.

İşitme sağlığınızı kontrol etmenin en iyi yolu işitme testi yaptırmaktır. İşitme testi ile bir işitme uzmanı işitme seviyesini değerlendirir. İşitme testi sonuçlarınız, sonraki adımların belirlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Düzenli işitme testleri, işitme sağlığınız için çok önemlidir.

İşitme testi nedir?

İşitme testi, geniş bir frekans aralığında (hertz (Hz) veya kilohertz (kHz) olarak ölçülür) işitme hassasiyetinizin değerlendirilmesidir. Frekans, ses perdesini niteleyen bir özelliktir, yani, ses perdesinin yüksek olması, frekansının da yüksek olduğu anlamına gelir.

İşitme testlerinde en çok kullanılan test frekansları, konuşmaların duyulması için en kritik olanlardır. Standart bir işitme testinde, konuşmalarda mevcut olan yaklaşık on farklı frekans bulunur.

İşitme testinin amacı, tüm frekanslardaki en düşük duyma seviyelerini belirlemektir. Ses seviyesi (düşükten yükseğe) desibel (dB) cinsinden ölçülür. Testin sonuçları, işitme seviyenizi bir grafik şeklinde gösteren odyograma kaydedilir.

İşitme testleri günlük yaşam için neden önemlidir?

Tedavi edilmeyen işitme kaybı, sosyal yaşam açısından sorunlara yol açabilir. Etrafınızdakileri anlamakta güçlük çektiğiniz için bulunduğunuz ortamlardan dışlanmış hissedebilir veya artık sosyal etkinliklerden zevk alamayabilirsiniz. İşitme kaybı aynı zamanda sosyal etkinliklere katılma sıklığınızı azaltarak sizi sosyal izolasyona daha çok itebilir.

İşitme, günlük yaşamınızda vazgeçilmez bir rol oynar. Örneğin ailenizle, meslektaşlarınızla veya arkadaşlarınızla konuşurken, telefon görüşmesi yaparken veya televizyon izlerken işitmenin önemi çok büyüktür. İster aktif dinleme (sohbet etme) ister pasif dinleme (özellikle dikkat edilmeyen ama arka olanda yer alan, doğa sesleri ve fon müzikleri gibi sesler) olsun, kulaklarınızı her gün kullanırsınız.

İşitme testi sayesinde işitme sağlığınızı takip edebilirken sosyal yaşantınızda da aktif kalabilirsiniz.

Kapsamlı işitme testi mi yoksa işitme taraması mı?

İşitme seviyesini belirlemek için işitme taraması ve kapsamlı işitme testi olmak üzere iki farklı yöntemden yararlanılır.

Kapsamlı işitme testi nedir?

Kapsamlı işitme testi şunları içerebilir:

• işitme geçmişi
• orta kulak testi
• saf ses işitme testi (yaklaşık 10 farklı frekans ile ölçüm)
• konuşma testi.

Dışardan gelen gürültülerin işitme testini etkilemediğinden emin olmak için test, ses yalıtımlı bir kabinde veya odada yapılır. Sizden test seslerinin iletileceği yere kulaklık veya insörtler (kulak tıkacına benzeyen küçük köpük uçlar) takmanız istenecektir.

İşitme taraması nedir?

İşitme taraması, normalde 10 yerine dört frekansta ölçüm içeren basitleştirilmiş bir işitme testidir. Bu test biir web sitesinde online olarak, bir sağlık fuarında, çalışma bölgelerinde işitme taraması yapıldığını görebilirsiniz.

İşitme taramaları kapsamlı değildir ve yalnızca işitme seviyesi hakkında genel bir fikir verir; diğer bir deyişle, daha kapsamlı bir muayenenin gerekli olup olmadığı konusunda ipuçları verir.

Çevrimiçi işitme testimizi buradan deneyebilirsiniz.

İşitme testi yaptırmalı mıyım?

İşitme kaybı her yaştan insanı etkileyebilir ve tıbbi sorunlar, kazalar, gürültüye maruziyet, yaşa bağlı işitme kaybı veya bilinmeyen nedenlerden kaynaklanabilmektedir. İşitme kaybının nedeni ne olursa olsun, belirtileri fark etmeye başlamanız halinde, işitme testinizi yaptırmalısınız.

İşitme kaybının en yaygın nedeni nedir?

İşitme kaybının en yayın çeşitlerinden birisi yaşa bağlı işitme kaybıdır. Bu tür işitme kaybı zamanla gerçekleşir ve ilk olarak hayatın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkmaya başlar. Yaş ilerledikçe yüksek frekanslı olan seslere karşı olan hassasiyet azalır. Bazıları neredeyse hiçbir değişiklik fark etmezken, bazı insanlar işitme cihazlarına ihtiyaç duyabilir.

Daha önce işitme sorunu yaşamamış yaşlılar özelinde işitme kaybı, çoğunlukla yaşa bağlı olarak gerçekleşir. Gürültü seviyesi yüksek mesleklerde çalışanlar da bu maruziyet nedeniyle işitme kaybı riskiyle karşı karşıyadırlar.

İşitme kaybı hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, bu makaleyi okuyabilirsiniz.

Hangi durumlarda işitme testi yaptırmak gereklidir?

İşitme testi yaptırmanın zamanının geldiğini gösteren ve dikkat etmeniz gereken birçok işaret vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:

• restoranlar gibi kalabalık ortamlarda işitme zorluğu
• insanların mırıldandığını çok sık düşünmek
• arkadaşlarınız ve ailenizin işitme sorununuzla alakalı yorumlar yapması veya kendinizi sık sık "ne?" sorusunu sorarken bulmanız
• başkalarından söylediklerini tekrar etmelerini istemek zorunda kalmak
• çevrenizdekilerden televizyonun sesinin çok yüksek olduğu ile ilgili yorumlar duymanız.

Bunlar, yaşa bağlı işitme kaybı veya zamanla meydana gelebilecek işitme kayıpları yaşayan kişilerin tecrübe ettiği genel belirtilerdir. İşitme seviyenizi düzenli olarak kontrol ettirmeniz gereken başka durumlar da vardır. Örneğin

• gürültülü bir ortamda çalışıyorsanız,
• silah ateşleme veya gürültülü ekipman (yaprak üfleyici, çim biçme makinesi, elektrikli aletler vb. )kullandırmayı içeren gürültülü çalışma veya hobi ortamınız varsa,
• müzik ve canlı veya kaydedilmiş diğer sesleri yüksek ses ile dinliyorsanız,
• aile üyeleriniz arasında işitme kaybı geçmişi olan varsa, işitme kaybı konusunda ekstra dikkatli olmanız gerekmektedir.

Enfeksiyonlar, kulak kiri oluşumu, ilaçlar, kafa yaralanmaları vb. dahil olmak üzere işitme kaybının başka tıbbi nedenleri de vardır. Herhangi bir tıbbi sorununuz varsa veya işitme kaybı teşhisi konduysa, işitme sağlığınızı nasıl takip etmeniz gerektiği hakkında yetkili bir hekime danışmalısınız.

İşitme testleri, işitme seviyenizi takip etmek için gereken sıklıkta yapılır. Ayrıca, bir işitme kliniğinden randevu alma vaktinin gelip gelmediğinin takibi için bazı web sitelerinde çevrimiçi işitme testleri yapabilirsiniz.

Kapsamlı işitme testi nasıl yapılır?

İlk kapsamlı işitme testiniz için randevu aldınız ve ne beklemeniz gerektiği hakkında en ufak bir fikriniz yok. Kapsamlı işitme testi, tüm işitme sürecini gözlemleyebilmek için dış kulaktan beyne kadar vücudun farklı kısımları ile ilgili çeşitli testler içerebilir. Birden fazla test içermesine rağmen bu süreci tamamlamak düşünüldüğü kadar zor değildir.

İşitme uzmanınız, randevunuz sırasında hangi işitme testlerinin gerekli olduğunu belirleyecektir. Yapılacak testlere bağlı olarak, randevu yaklaşık 30 ila 60 dakika sürebilir.

İşitme testinden önce

İşitme testinden önce yapılanlar:

1. İlk önce işitme geçmişiniz hakkında konuşacaksınız. Böylece, işitme uzmanınız, siz ve işitme seviyeniz hakkında daha fazla bilgiye sahip olacak.
2. Ardından otoskop aracılığıyla kulak kanalının görsel muayenesi yapılır ve kulak kiri gibi işitme testini etkileme ihtimali olan unsurların olmadığından emin olunur.
3. Orta kulakta oluşabilecek kulak enfeksiyonlarını veya diğer sorunları kontrol etmek için bir orta kulak testi yapılır. Bu test sırasında kulak zarı hareketinizi kontrol etmek için kulak kanalınızda hafif bir basınç oluşturan timpanometre adı verilen cihaz kullanılır. Bu test sırasında kulağınıza bazı sesler çalınabilir. Sesler, kulak zarınızın hareketliliğine ek olarak orta kulak kaslarınızın refleksini de değerlendirir.

İşitme testi

Kapsamlı işitme testi, çalınan seslere vereceğiniz reaksiyonların ölçüleceği iki farklı bölümden oluşabilir. Bu bölümler, saf ses odyometrisi ve konuşma odyometrisidir.

Saf ses odyometrisi nedir?

Saf ses odyometrisi, çeşitli frekanslardaki veya perdelerdeki işitme seviyesinin ölçülmesi ve duyulabilen en düşük seviyenin belirlenmesi için yapılan bir testtir. Test zor olmasa da, çok düşük seviyedeki seslere tepki vermeniz gerektiğinden konsantrasyon seviyenizin yüksek olması gerekir.

Küçük bir bip veya tını duyduğunuzda, uzmana bunu duyduğunuzu bildirmek için bir düğmeye basmanız gerekir. Bu sesler ile hem sol hem de sağ kulakta bütün frekans seviyelerinde ölçüm yapılır. Yanıtlar, işitme duyunuzun bir grafik ile gösterilmesi için bir odyogram üzerine çizilir.

Bu test, hava iletimi ve kemik iletimi olmak üzere iki kısımdan oluşur. Hava iletimi kısmında kulaklıklar/insörtler kullanılırken kemik iletim testi için, kulağın arkasındaki kemiğe oturan kemik osilatörü adı verilen küçük bir cihaz kullanır. İki kısımdan oluşan bu test sayesinde, işitme uzmanı; dış, orta ve iç kulağın ne kadar iyi performans gösterdiğini öğrenebilir.

Konuşma odyometrisi nedir?

Konuşma odyometrisi, kapsamlı işitme testinin bir diğer bölümüdür. Bu test sırasında, kulaklık/insört takarken veya hoparlörden gelen sesleri dinlerken duyduğunuz kelimeleri veya cümleleri tekrarlamanız gerekir.

Bu test, duyabileceğiniz ve anlayabileceğiniz en düşük konuşma sesi seviyesini bulmak için nispeten daha düşük seviyede seslerle yapılır. Test aynı zamanda duyulan maksimum konuşma sesi seviyesini ölçmek veya kulakların tolere edebildiği maksimum ses seviyesini belirlemek için üst seviyedeki seslerle de yapılabilir.

Bazı konuşma testleri sessiz bir oda yerine gürültülü ortamda yapılır. Gürültü testi, günlük yaşamda, restoran gibi kalabalık ortamlarda işitme duyusunun ne seviyede olduğu konusunda daha gerçekçi bir değerlendirme sunar.

İşitme testi sonuçları nasıl yorumlanır?

İşitme testiniz bittiğinde, size işitme seviyesinin grafiksel temsili olan bir odyogram verilir.

Grafiğin noktaları, sağ kulak (kırmızı çizgi) ve sol kulak (mavi çizgi) için her frekansta veya perdede duyulan en düşük ses seviyesini gösterir. Frekans seviyesi yatay eksende yer alırken (soldan sağa gittikçe yükseklik artar) ve dB HL cinsinden sesin yoğunluğu veya seviyesi, dikey eksende yer alır (aşağıdan yukarıya çıktıkça seviye artar).

İşitme testinde geçme veya kalma puanı yoktur. İştime testi, bir veya birden fazla işitme kaybı çeşidine sahip olup olmadığınızı ölçer.

İşitme kaybı kategorileri nelerdir?

5 farklı işitme kaybı kategorisi vardır:

• hafif işitme kaybı: 26 - 40 dB HL
• orta derece işitme kaybı: 41 - 55 dB HL
• orta-ağır işitme kaybı: 56 - 70 dB HL
• ağır işitme kaybı: 71 - 90 dB HL
• ileri derece işitme kaybı: 91 - 100 dB HL.

25 dB HL veya altında ölçülen herhangi bir seviye normal olarak kabul edilir. Sonuçlar listenin ne kadar aşağısındaysa, işitme kaybının seviyesi ve işitme duyusu üzerindeki etkisi bir o kadar fazla olur.

Bu kategorilerin günlük hayata olan etkileri nelerdir?

• Hafif işitme kaybı: Bu kategoride işitme kaybına sahip olan kişiler, günlük hayatın bir parçası olan düşük seviyeli sesleri işitemeyebilirler. Söz konusu düşük seviyeli seslere nefes alış-verişi, yaprak hışırtısı, fısıldama, buzdolabı uğultusu, kedi mırlaması ve su damlaması gibi sesler örnek olarak gösterilebilir. Hafif işitme kaybı olan kişiler sessiz ortamlarda iyi iletişim kurabilse de, arka plan gürültüsü olan mekanlarda bazı ünsüz harflerle (“s”, “f” veya “t”) başlayan kelimeleri algılamada zorluk yaşayabilir.
• Orta derece işitme kaybı: Orta derece işitme kaybı olan kişiler, normal seviyedeki konuşma seslerini duymakta ve anlamakta daha fazla zorluk yaşar. Orta derece işitme kaybına sahip kişiler, gün içerisinde konuşmaları takip edebilmek için daha fazla çaba göstermek zorunda kalabilir ve sessiz ortamlarda bile söylenenleri duymakta zorluk yaşayabilir veya yanlış anlayabilirler. Arka plan gürültüsünün olduğu ortamlarda normal seviyelerde bir konuşmayı takip etmek, bu kişiler için mümkün olmayabilir. Bu kişilerin duymakta zorluk çekeceği diğer seslere örnek olarak kahkaha, yağmur, ve kahve pişme sesi sayılabilir.
• Orta-ileri derece işitme kaybı: Orta-ileri işitme kaybı olan kişiler, çoğu ortamda söylenenleri anlamakta güçlük çekerler. Gürültülü ortamlarda ise söylenenleri işitmek bu kişiler için çok daha zordur. Bu seviye işitme kaybına sahip olanlar, televizyon ve radyodan gelen sesi anlayabilmek için sesi oldukça yüksek seviyelere kadar açarlar. Bu kişilerin günlük hayatta işitmekte zorluk çekebileceği diğer sesler arasında akan su, çalar saat, yoğun caddeler, elektrikli diş fırçası ve çamaşır makinesi sesleri ile oyun oynayan çocukların sesleri sayılabilir.
• İleri derece işitme kaybı: İleri derece işitme kaybına sahip kişiler, normal ve orta düzeyde ses seviyelerinde gerçekleştirilen konuşmaları anlamakta çoğunlukla zorluk yaşarlar. Yüksek ses seviyelerinde yapılan konuşmalar, arka plan gürültüsü olmadığı sürece bu kişiler tarafından anlaşılabilir. Şiddetli işitme kaybına sahip kişilerin günlük hayatta işitmekte zorluk çekebileceği diğer sesler arasında kapı zili, telefon, trafik gürültüsü, elektrikli süpürge, sifon, çalışan insanlar veya çeşitli ofis sesleri sayılabilir.
• Çok ileri derece işitme kaybı: Çok ileri derece işitme kaybı olan kişiler sadece çim biçme makinesi, motosiklet, ambulans sireni veya mikser gibi çok yüksek seviyeli sesleri duyabilirler. Normal ses seviyesinde yapılan konuşmalar, hatta bağırarak yapılan konuşmalar dahi bu kişiler tarafından işitilemeyebilir. İleri derece işitme kaybı olanlar genellikle koklear implant takarlar veya konuşmayı anlamak için işaret dili veya dudak okuma yöntemine başvururlar.

İşitme testi sonuçlarım elimde, sırada ne var?

Kapsamlı işitme testinde işitme kaybına sahip olduğunuz teşhis edildiyse, işitme uzmanınız veya hekiminiz size bir tedavi planı sunacaktır.

Kalıcı işitme kaybının tedavisi yoktur, ancak birçok işitme cihazı işitme kaybını telafi etmeye yardımcı olur. İşitme cihazı kullanmanız gerekiyorsa, işitme uzmanınız ihtiyaçlarınıza en uygun işitme cihazını bulmanıza yardımcı olabilir. Philips HearLink işitme cihazlarını keşfedin.

İşitme sağlığınızı, işitme uzmanınızın belirttiği sıklıkta, düzenli olarak izlemeye devam etmelisiniz. Düzenli işitme testleri, işitme duyunuzda gerçekleşen değişiklikleri tespit edecektir. Ardından, günlük hayatta mümkün olan en iyi işitme seviyesini elde edebilmeniz için yaşadığınız işitme sorunları ele alınabilir.